آبله‌میمون ( Monkeypox)

آبله‌میمون (انگلیسی: Monkeypox) یک بیماری عفونی واگیرا ناشی از ویروس آبله‌میمون است که می‌تواند در برخی از جانوران و نیز انسان ایجاد شود. 

نشانه‌های آن با تب، سردرد، دردهای ماهیچه‌ای، لنفادنوپاتی و احساس خستگی آغاز می‌شود. به دنبال آن دانه‌هایی ایجاد می‌شوند که تاول‌ها و پوسته‌ها را روی آن ایجاد می‌کند.

زمان قرار گرفتن در معرض تا شروع نشانه‌ها حدود ۱۰ روز است.

مدت زمان نشانه‌های بیماری معمولاً دو تا چهار هفته است.

آبله‌میمون ممکن است از دست زدن به گوشت شکار، نیش یا خراش جانوران، مایعات بدن، اشیاء آلوده یا تماس نزدیک با فرد آلوده منتقل شود.

این ویروس به‌طور معمول در بین جوندگان خاص در آفریقا گردش می‌کند. 

تشخیص ضایعه را می‌توان با آزمایش دی‌ان‌ای ویروس تأیید کرد. این بیماری می‌تواند شبیه آبله‌مرغان باشد.

واکسن آبله می‌تواند با ۸۵ درصد اثربخشی از عفونت جلوگیری کند.

در سال ۲۰۱۹، واکسن Jynneos برای مقابله با آبله‌میمون برای بزرگسالان در ایالات متحده تأیید شد. استاندارد کنونی برای درمان، تکوویریمات است، یک آنتی‌ویروس که به‌طور خاص برای درمان عفونت‌های ارتوپوکس‌ویروس، ویروس‌هایی مانند آبله و آبله‌میمون در نظر گرفته شده‌است. این دارو برای درمان آبله‌میمون در اتحادیه اروپا و ایالات متحده تأیید شده‌است. سیدوفوویر یا برین‌سیدوفوویر نیز ممکن است مفید باشد.

در آفریقا، گزارش‌های مربوط به خطر مرگ، در صورت عدم درمان، به ۱۰ تا ۱۱ درصد در دسته آبله‌میمون‌های آفریقای مرکزی می‌رسد.

آبله میمون نخستین بار در سال ۱۹۵۸ در بین میمون‌های آزمایشگاهی در کپنهاگ دانمارک شناسایی شد. نخستین مورد در انسان در سال ۱۹۷۰ در جمهوری دموکراتیک کنگو یافت شد. شیوع بیماری در ایالات متحده در سال ۲۰۰۳ در فروشگاه حیوانات خانگی که در آن جوندگان وارداتی از غنا فروخته می‌شد، ردیابی شد. شیوع آبله‌میمون در ۲۰۲۲ نشان‌دهندهٔ اولین شیوع انتقال گستردهٔ جامعه در خارج از آفریقا است که در مه ۲۰۲۲ در بریتانیا آغاز شد و موارد بعدی در اروپا، آمریکای شمالی و استرالیا تأیید شد.

جدول حیات و آموزش زیست شناسی دکتر رضا مقدسی

جدول حیات و آموزش زیست شناسی

دکتر رضا مقدسی

سامانه صدای معلم و روزنامه اترک

با وجود این که در عصر زیست­شناسی مدرن به سر می­بریم و چندین دهه است که دانشمندانِ این رشته، فناوری­های پیشرفته­ای مانند کلون­سازی ژن­ها، واکنش زنجیره­ای پلیمراز (PCR; Polymerase Chain Reaction) و CRISPER (Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats) را به خوبی گسترش داده­اند. ولی در آموزش مقدماتی زیست­شناسی ناگزیر به استفاده از مفاهیم اولیه زیست­شناسی هستیم که در حیطه زیست­شناسی سنتی می­گنجد؛ مثل رده­بندی علمی جانداران، که در حدود سه قرن پیش توسط کارل لینه(Carl von Linné)، به شکل امروزی، پایه­گذاری شده است. اهمیت این مطلب در زیست­شناسی، دقیقا مانند آموزش ریاضیات است که با آموزش اعداد، جدول ضرب و چهارعمل اصلی شروع می­شود و یا آموزش شیمی که با آموزش جدول تناوبی و نشانه­های عناصر شروع می­شود.

در این مقاله قصد دارم، به بررسی و اهمیت تاثیر آموزش رده­بندی جانداران بر یادگیری زیست­شناسی در نظام آموزشی بپردازم و با ارائه الگویی نوین از معرفی کلی جانداران با عنوان جدول حیات(Life Table) به چند سوال مهم زیر پاسخ دهم:

 آیا برای آموزش مقدماتی زیست­شناسی عمومی در دوره دبیرستان، نیازی به آشنائی با مشخصات کلی و گروه­های اصلی جانداران وجود دارد؟ ضرورت این کار چیست؟

چگونه می­توان دانش­آموزان دبیرستانی را به نحو کارآمدی با  گروه­های اصلی جانداران آشنا کرد؟ تاثیر این فرایند در یادگیری مباحث مختلف زیست­شناسی چیست؟

پیدایش و یکتائی حیات در عالم دکتر رضا مقدسی

پیدایش و یکتائی حیات در عالم

دکتر رضا مقدسی

پیدایش گیتی

اخترفیزیک­دانان (Astrophysicians) گستره عالم را حدود 14 میلیارد سال نوری برآورد کرده­اند. این محاسبه بر اساس محاسبه مسافت طی شده توسط نور از زمان انفجار بزرگ یا مه­بانگ (Big Bang) و شکل­گیری فضا، زمان و اجرام آسمانی است. از آن زمان تاکنون نور با سرعت از مرکز عالم دور می­شود و عالم گسترش می­یابد. بر طبق نظریه مه‌بانگ، جهان از یک نقطه بسیارچگال و داغ گسترش یافته‌است. هم‌اکنون به علت وجود انرژی تاریک، به سرعت در حال گسترش است. این مجموعه عظیم و لایتناهی شامل میلیاردها میلیارد جرم آسمانی است. به عقیده برخی از فیزیکدانان شاید دنیاهای دیگری نیز به موازات دنیای ما وجود داشته باشد. در این دنیای بیکران، زمین ما سیاره­ای منحصر به فرد است که با قابلیت­ها و شرایط ویژه­ای آفریده شده است تا حیات مبتنی بر کربن را به عالم عرضه کند. به نظر می­رسد، زمینِ ما تنها سیاره­ای است که امکان پیدایش حیات مبتنی بر کربن بر روی آن فراهم شده است. البته، شاید چنین نباشد!

با وجود تلاش­های بی­شمار دانشمندان با روش­های مختلف، مانند ثبت امواج رادیوئی و ارسال فضاپیما به فضا هنوز هیچ نشانه­­ای از حیات (مشابه آنچه بر روی زمین است) در عالم شناسائی نشده است. ولی احتمال این که در این دنیای بیکران شرایط دیگری همانند یا مشابه زمین پدید آمده باشد، دور از ذهن نیست.

شاید، تلسکوب فضائی جیمز وب (James Webb Space Telescope)، در آینده­ای نه چندان دور، اطلاعات ارزشمند و نویدبخشی درباره امکان حیات در کرات دیگر،  به دنیای علم و بشریت عرضه نماید. آیا، اراده کافی برای محافظت از زمینِ زیبا در انسان ها به وجود خواهد آمد؟www.sedayemoallem.ir

www.atrakdailly

صرع زائی:

صرع زائی: سازوکارهای ایجاد تشنج و صرع

رضا مقدسی¹، احمد علی معاضدی²، زهره قطب الدین³

1. دکترای فیزیولوژی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
2. استاد فیزیولوژی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
3. دانشیار فیزیولوژی، گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

*نشانی نویسنده مسئول: خوزستان، اهواز، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی،

رضا مقدسی                                     e-mail: [e-mail],  09151887366

Moghaddasi R*¹, Moazedi A.A², Ghotbeddin Z³,

1-PhD of physiology, Department of Biology, Faculty of science, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

2- Professor of physiology , Department of Biology, Faculty of science, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

3- Associat professor of physiology, Department of Basic Sciences, Faculty of Veterinary Medicine, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

چکیده

بیماری صرع، سومین اختلال نورولوژیک است که بیش از70  میلیون نفر از مردم جهان(در حدود1%) به آن مبتلا هستند [1. صرع، مجموعه­ای از اختلالات نورولوژیک مزمن با علائم ناهمگون است که حملات تشنجیِ خودبخودیِ عود کننده و مکرر مشخصه مهم آن می‌باشد. تشنج، به علائم یا نشانه­های گذرائی گفته می‌شود که در نتیجة افزایش فعالیت غیرمعمول و هم زمان، در نورون­های بخشی از مغز رخ می دهد[1و2]. تشنج، تا زمانی که به حالت مزمن تبدیل نشود، صرع نامیده نمی شود[2]. ساز وکار ایجاد و توسعه صرع، تا امروز به خوبی شناخته نشده است. صرع­زائی به شکل پذیری پیچیده مغز گفته می‌شود که به دنبال جراحت و خونریزی در مغز ایجاد می‌شود. به دنبال این تغییرات در مغز سالم، تشنج های مکرر ایجاد می شود [9]. صرع­زائی، فرایندی آرام است، که چند ماه تا بروز تشنج های خودبخودی طول می‌کشد[10]. با استفاده از مطالعات بالینی بر روی انسان، به تنهائی، نمی‌توان سازوکار­های پیچیده، صرع­زائی و تشنج را شناسائی کرد. لذا، استفاده از مدل­های جانوری مناسب، ضروری به نظر می رسد[5]. در این مقاله سعی می­شود، ضمن معرفی انواع صرع، فرایند صرع­زائی و سازوکار ایجاد صرع مورد بررسی قرار گیرد.

کلمات کلیدی: صرع، تشنج، صرع­زائی، هیپوکامپ

چاپ در مجله زیست شناسی ایران، جلد 5 شماره 10 ، پائیز و زمستان 1400

https://www.ijbio.ir/article_2134.html

 

---

 

عید نوروز

عید نوروز

دکتر رضا مقدسی

https://www.aparat.com/Drrezamoghaddasi

email: [e-mail]

 

جشن نوروز، بزرگترین جشن جهانِ ایرانی امروز، کهن ترین جشن دینی و ملی ایرانیان است. اغلب مورخان، پیدائی نوروز را به جمشید، پادشاه پیشدادی ایران نسبت داده اند. که گویند، جمشید در این روز جهان را به تصرف خود در آورد. و پس از آن، ایرانیان هر سال به جشن و شادی پرداختند؛ آتش می افروختند، سکه ضرب کردن، آتشکده ها را پاکیزه می کردند، درخت می کاشتند و به آبادانی ایران می پرداختند. به گفته بیرونی" نوروز نخستین روز است از فروردین ماه، و زین جهت روز نو نام کردند؛ زیراک پیشانی سال نو است... و اول روزی است از زمانه، و بدو فلک آغازید گشتن."

مزیت های آقا معلمی دکتر رضا مقدسی

 

مزیت های آقا معلمی

دکتر رضا مقدسی

روزنامه اترک، شماره 929، 8 اسفند 1400؛ بازنشر در صدای معلم

اینجانب عمری است که با افتخار معلمی کرده ام و با معلمان بسیار نشست و برخاست داشته ام. و قاطبه ایشان را انسانهایی شریف، دلسوز، قانع و محجوب یافته ام. در یک دهه اخیر به دلائل مختلف، مانند تورم و فشار اقتصادی، عرصه بر این قشر زحمتکش و وطن دوست تنگ شده است. ولی، اکثر ایشان با دلسوزی و ایثارگری، به عشق دین و میهن به آموزش و تربیت فرزندان ایران زمین همت گماشته اند. فلذا، در مقابل ملت روسفیدند. ولی...   گناه ایشان چیست؟ طنز تلخ زیر شرح حال دوران معلمی ماست.

طَرَب یا نخود سیاه: دکتر رضا مقدسی

 

طَرَب (بخوانید طرح رتبه بندی معلمان)  یا نخود سیاه

دکتر رضا مقدسی

روزنامه اترک، شنبه 30 بهمن ماه 1400؛

بازنشر در سامانه صدای معلم

دانشنامه برخط ویکیپدیا، اخیرا واژه طَرَب را معادل طرح رتبه بندی معلمان ایران ارائه نموده است. طَرَب، واژه ای طَرَب  افزا برای عموم فارس زبانان از شرق و غرب عالم در بیش از یک دهه پیش بوده است. طَرَب ، عامل امید و ادامه فعالیت آموزشی و پژوهشی برای معلمانِ در شرف بازنشتگی بوده است.

طَرَب کو نداند، وزیر از دگر        توبیگانه خوانش، نخوانش وزیر

خودکار فشاری دکتر رضا مقدسی

 

خودکار فشاری

دکتر رضا مقدسی

روزنامه اترک، شماره 920، 25 بهمن 1400

آن روز املا داشتیم. صحبتِ اوایل دهه 60  هجری شمسی است. آقای محسنی، معلم کلاس پنجم ابتدایی،  با وجود این که با صدای آرام و متین متنِ کتابِ فارسی را می خواند؛ ولی من دائم عقب  می ماندم. چون، بسیار تلاش می کردم خوش خط و خوانا بنویسم.  یکی دو بار از ایشان خواهش کردم، که کلماتی را مجددا تکرار کنند. ولی، خجالت مانعِ درخواستِ مکرر می شد.  لذا، چند کلمه را جا انداختم؛ و برخلاف روال معمول گذشته، که شاگرد اول کلاس بودم و نمره املایم همیشه ۲۰ می شدم،  نمره ۱۸ گرفتم. موقعِ تحویل گرفتن دفترِ املا، آقای محسنی یواشکی پرسید: چرا 18؟

ویروس­هایِ انگلِ استثمارگر دکتر رضا مقدسی

ویروس­هایِ انگلِ استثمارگر

دکتر رضا مقدسی

روزنامه اترک، یکشنبه، 17 بهمن 1400؛ https://www.atrakdaily.ir/fa/main/page

بازنشر سایت صدای معلم؛ http://sedayemoallem.ir/

داستان ویروسها (نوعی انگلِ اجباریِ درون یاخته ای) و موجودات زنده (میزبانِ انگل)، داستانِ کشورهای استعمارگر(ویروسهای انگل) و کشورهای مستعمره(میزبانِ انگل) بوده و هست. از اول تاریخ تاکنون و شاید در آینده نیز. همانگونه که ویروسها به عنوان موجوداتی انگل، وارد سلولهای میزبان می شوند و با استفاده از اطلاعات ژنتیکی و توانائی های بالقوه خود امکانات یاخته های میزبان را در راستای تکثیر و افزایشِ شانسِ بقای خود به کار می گیرند؛ استعمارگران، به ویژه اروپائیها، بعد از انقلاب صنعتی با استفاده از دانش، سیاست و اسلحه های مرگبار ِ خود، کشورهایِ ضعیف را در راستای پیشرفت و تقویت مادی و معنوی سرزمین های خود غارت کرده و به بند کشیده اند. بنابراین به عنوان یک زیست شناس، استعمارگران را نوعی ویروسِ استثمارگر می دانم. نتیجه این رابطه انگلی ضعف و بیماری و گاهی مرگ میزبان و افزایش شانس تکثیر و بقای انگلها می باشد. این نوشتار شرح این داستان تلخ تاریخی از نگاه یک زیست شناسِ علاقمند به تاریخ است. از گذشته تا حال حاضر.

آموزش خیلی نوین دکتر رضا مقدسی صدای معلم، سه شنبه 28 دیماه 1400

 

آموزش خیلی نوین

دکتر رضا مقدسی

صدای معلم، سه شنبه 28 دیماه 1400

این نوشتار شرح حال امروز مدارس ماست. مانده در گذشته و غافل از آینده. و شرح حال دانش آموزان معصومی که چون مرغکان، به دنبال آینده ای مبهم هستند. و اندک معلمان بی پناهی که اسیر دنیا و دیو مافیای کنکور شده اند.  و ما حیران از جفائی که بر علم و فرهنگ و آینده ی این مرز و بوم می رود. و البته، امیدوار به لطف پروردگار و همتِ معلمان عاشق و پاک باخته ای، که برای سربلندی دین و میهن، سر از پا نمی شناسند.

سم الله الرحمن الرحیم

به بهانه آعاز سال علوم پایه و توسعه پایدار

سال ۲۰۲۲ که از دی ماه امسال (۱۴۰۰) شروع شد، ‌در سراسر جهان به نام سال جهانی علوم پایه و توسعه پایدار نامگذاری شده است. حوزه علوم پایه خدمات زیادی را به توسعه سایر علوم از چمله علوم پزشکی عرضه کرده است که امید است در این سال به آن پرداخته شود و زمینه توجه بیشتر به علوم پایه نزد صاحبان سرمایه، سیاست‌گذاران حوزه علم و فناوری، مدیران و مسئولان سیاسی و نهادهای حامی مالی علوم فراهم گردد.  امید است از این رهگذر ضمن برطرف نمودن کم توجهی سالهای اخیر، زمینه حمایت موثر از علوم پایه فراهم شود. چنین راهبردی می تواند یک نقطه عطف و زمینه ساز توسعه متوازن و مبتنی بر اصول زیست محیطی باشد. در حوزه علوم پایه پزشکی هم لازم است متخصصان این علوم، انجمن های علمی و متولیان علوم پایه در وزارت بهداشت و درمان به این موضوع ورود کنند و نقش روشنگری و تبیین کنندگی خود را در این فرصت تاریخی برعهده گیرند.

https://www.aparat.com/v/dA9it

https://www.iybssd2022.org/en/home/

انواع واکسن کرونا

(ترجمه از سامانه سازمان جهانی بهداشت 2022)

 

واکسن:

دسترسی عادلانه به واکسن‌های ایمن و مؤثر برای پایان دادن به همه‌گیری کووید-۱۹ حیاتی است، بنابراین دیدن بسیاری از واکسن‌هایی که اثبات می‌شوند و در حال توسعه هستند، بسیار دلگرم‌کننده است.

واکسن‌های ایمن و مؤثر ابزاری هستند که بازی را تغییر می‌دهند: اما برای آینده قابل پیش‌بینی باید به پوشیدن ماسک، تمیز کردن دست‌ها، اطمینان از تهویه مناسب در داخل خانه، فاصله‌گذاری فیزیکی و اجتناب از شلوغی ادامه دهیم.

واکسینه شدن به این معنا نیست که ما می توانیم احتیاط را به باد بسپاریم و خود و دیگران را در معرض خطر قرار دهیم، به ویژه به این دلیل که تحقیقات هنوز در مورد اینکه چقدر واکسن ها نه تنها در برابر بیماری، بلکه در برابر عفونت و انتقال محافظت می کنند، ادامه دارد.

انواع مختلف واکسن ها

 

سوالات مهم درباره کرونا

(ترجمه از سامانه سازمان جهانی بهداشت)

COVID-19 چیست؟

COVID-19 بیماری ناشی از یک ویروس کرونای جدید به نام SARS-CoV-2 است. سازمان جهانی بهداشت برای اولین بار در 31 دسامبر 2019، پس از گزارش خوشه ای از موارد "پنومونی ویروسی" در ووهان، جمهوری خلق چین، از این ویروس جدید مطلع شد.

علائم COVID-19 چیست؟

سه سوال مهم درباره کرونا

 

بیماری کرونا (ترجمه از سامانه سازمان جهانی بهداشت)

 

1. بررسی اجمالی: بیماری کرونا (COVID-19) یک بیماری عفونی است که توسط ویروس SARS-CoV-2 ایجاد می شود.

• اکثر افراد آلوده به این ویروس، بیماری تنفسی خفیف تا متوسط ​​را تجربه می کنند و بدون نیاز به درمان خاصی بهبود می یابند. با این حال، برخی به شدت بیمار می شوند و نیاز به مراقبت پزشکی دارند.
• افراد مسن و مبتلایان به بیماری های زمینه ای مانند بیماری قلبی عروقی، دیابت، بیماری مزمن تنفسی یا سرطان بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های جدی هستند.
• هر کسی ممکن است در هر سنی به کووید-19 مبتلا شود و به شدت بیمار شود یا بمیرد.

مطالعه اثرات ضد تشنجی کاربامازپین در طی فرایند صرع ­زائی با روش کیندلینگ یک­طرفه ­ی ناحیه CA1 هیپوکامپ پشتی در موش­های صحرایی نر بالغ

مطالعه اثرات ضد تشنجی کاربامازپین در طی فرایند صرع­زائی با روش کیندلینگ یک­طرفه­ی ناحیه CA1 هیپوکامپ پشتی در موش­های صحرایی نر بالغ

رضا مقدسی^*1، زهره قطب الدین². احمد علی معاضدی³. محمدرضا آخوند⁴

1. دکتری فیزیولوژی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

 2. دانشیار فیزیولوژی، گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

 3. استاد فیزیولوژی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

 4. استادیار گروه آمار، دانشکده آمار، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

^* ایمیل نویسنده مسئول:  Tel: [phone]/ Email :[e-mail]

مجله علوم پزشکی بجنورد، زمستان 1400

چکیده

زمینه و هدف: صرع، نوعی بیماری مزمن و چندعاملی همراه با تشنج­های ناگهانیِ تکراری است. کاربامازپین، معمول­ترین دارو  برای درمان صرع می­باشد. در این طرح تحقیقاتی، به بررسی اثرات ضدتشنجی کاربامازپین، در طی صرع­زائی ناحیه هیپوکامپ پشتی با روش کیندلینگ الکتریکی، بر شاخص­های تشنجی در موش­های صحرائی نر بالغ پرداخته­ می­شود.

مواد و روش­ها: این مطالعه از نوع تجربی است. در این مطالعه تعداد 49 سر موش صحرایی نر بالغ به طور تصادفی به 7 گروه تقسیم شدند: کنترل، شاهد جراحی و شاهد دارو، کیندل، گروه­های دریافت کننده دارو-کیندل و گروه حلال-کیندل.

عظمتِ به یغما رفته - دکتر رضا مقدسی

عظمتِ به یغما رفته

دکتر رضا مقدسی

روزنامه اترک، پنج شنبه 9 دیماه 1400

در بهار 1394 که مشغول تحصیل در دانشگاه شهید چمران اهواز بودم، همراه خانواده و جمعی از دوستان به شهر باستانی شوش رفتیم. شوش، اولین شهر جهان، با قدمتی قریب به 7000 سال پیش از میلاد مسیح است. شهر شوش پایتخت زمستانی شاهان هخامنشی نیز بوده است. زیگورات چغازنبیل و کاخ بزرگ آپادانا در این شهر قرار دارند.

دانشگاه های ایرانی بی مسئولیت ! دکتر محمد فاضلی

دانشگاه های ایرانی بی مسئولیت !

دکتر محمد فاضلی

«هدف نهایی دانشگاه، در کنار تعهدات جهانی و ملی، ارتقا کیفیت زندگی شهروندان است» سایت دانشگاه ملبورن را نگاه کنید! می گوید : « من یک engaging university هستم که نسبت به حل مسائل ایالت که اصلی‌ترین آن آب است، تعهد دارم.» می‌گوید در ده سال گذشته چقدر روی آب ایالت کار کرده‌ام و دستاوردهای آن چه بوده است. در کدام سایت دانشگاه‌های ایران یک بیانیه محلی داریم که گفته باشد نسبت به این استان و شهرستان و این مردم متعهد هستم و این کارها را برای بهبود این وضعیت انجام داده‌ام؟

"شجاعت خود بودن " در حرفه معلمی دکتر نعمت الله فاضلی

مدرسان نمی توانند در کنش تدریس واقعا همان باشند که هستند. آنها در کلاس درس و آموزش محکوم به داشتن نقاب های ایدیولوژیک، سیاسی و اجتماعی شده اند »

"شجاعت خود بودن " در حرفه معلمی

دکتر نعمت الله فاضلی

 پاکر پالمر جامعه شناس و اندیشمند بلندآوازه آمریکا کتابی با عنوان The courage to teach دارد. این کتاب در ۱۹۹۸ چاپ شد و از آن زمان بارها تجدید چاپ گردیده است. پالمر بابت کتاب هایش به ویژه این کتاب سیزده دکتر افتخاری و سه جایزه بزرگ دریافت کرد. اخیرا خانم نوگل روحانی این کتاب را به فارسی ترجمه و انتشارات هوش ناب آن را منتشر می کند. مترجم نوشته است از طریق سخنرانی ها و نوشته های من با این کتاب آشنا شده اند. از این رو از من خواستند که پیش گفتاری برای آن بنویسم. از این که چنین کتاب خواندنی به زبان فارسی ترجمه شده است بسیار خوشحالم. 

پالمر در این توضیح می دهد که در دنیای امروز معلمان مدارس و مدرسان دانشگاه با قلب شان تدریس نمی کنند. معلم "زندگی گسیخته "ای دارد. او ناگزیر است در کلاس درس بدون شوق، بدون حس حضور، بدون تعلق و بدون قلب حاضر شود. معلم قادر نیست دانشجویان، موضوع درس، و خود یا خویشتن خود به هم پیوند بزند و ارتباطی گرم، خلاق و پرشور میان آنها برقرار کند. پیوند و پیوستگی میان مولفه های آموزش و تدریس از هم گسیخته شده است. اشکال ویرانگری از ترس در نهان و آشکار فضای کلاس درس، دانشجویان و مدرسان لانه کرده است.

 پالمر با نثری شاعرانه و جذاب این ترس ها را با تکیه بر سی سال تجربه‌ زیسته اش روایت می کند. ترس معلم و مدرس از ناامنی شغلی، ترس از پذیرفته نشدن یا تحقیر شدن در میان دانشجویان، ترس از برملا شدن از خود بیگانگی معلم، و ترس های دیگر. پالمر نشان می دهد ارتباط میان مدرسان نه تنها با دانشجویان بلکه با یکدیگر از هم گسیخته شده است. فضای گرم محبت و یادگیری در اجتماع مدرسان وجود ندارد. پالمر می نویسد مدرسان و معلمان با کارکنان نظام آموزشی و نهاد دانشگاه هم تعاملی معنادار و سازنده ندارند.

نقد سند تحول بنیادین آموزش و پرورش- دکتر محسن رنانی

محسن رنانی در نشست هم‌ اندیشی «شناسایی مسائل و چالش‌های امروز و آینده آموزش‌ و پرورش و پیشنهادهای کاربردی برای ترمیم و به‌روز‌رسانی سند تحول بنیادین»:

سند تحول بنیادین یک سند فقهی، حقوقی و اخلاقی است نه یک سند سیاست گذاری برای تربیت یک شهروند سالم !

آن چه در زیر می آید ؛ سخنان دکتر محسن رنانی در نشست هم‌ اندیشی «شناسایی مسائل و چالش‌های امروز و آینده آموزش‌ و پرورش و پیشنهادهای کاربردی برای ترمیم و به‌روز‌رسانی سند تحول بنیادین» است که توسط دبیرخانه شورای عالی آموزش‌ و‌ پروش به تاریخ ۱۱ آبان ۱۴۰۰ منتشر گردیده است .

چرا " جامعه مدنی " در ایران شکل نمی گیرد ؟ دکتر محمود سریع القلم

چرا " جامعه مدنی " در ایران شکل نمی گیرد ؟

دکتر محمود سریع القلم

« هیچ کشوری نمی­ تواند بدون تئوری پیشرفت کند. مبنای این تئوری، ایجاد سرمایه­ های اجتماعی- فرهنگی هستند: تعامل، اعتماد، همکاری، برای یکدیگر جا باز کردن و رعایت حدود یکدیگر. سپس با این زیربنا می­ توان به شاخص ­های رشد و توسعه اقتصادی و سپس آزادی دست یافت. مسئولیت این تشخیص و تغییر نزد نخبگان سیاسی است »

سیمرغ کنکور - دکتر رضا مقدسی

سیمرغِ کنکور

دکتر رضا مقدسی

مقدمه

هر سال بعد از برگزاری آزمون سراسری دانشگاه ها، بحث های متعددی پیرامون آن مطرح می شود. از بررسی سوالات آزمون گرفته تا امکان برچیده شدن بساط کنکور. که البته اغلب غیرکارشناسی، پوپولیستی و در حد صحبت است! امسال اخبار ناخوشایندی نیز از سازمان سنجش آموزش کشور به گوش رسید، که اهل فرهنگ را در شوک فرو برد: مسئله برگزاری ناسالم آزمون! کنکور، مانند داروئی است برای درمان معضل ورود به دانشگاه ها. ولی، این دارو عوارض جدی و مخربی دارد. بنابراین، علاوه بر عوارض کنکور برای علم و فرهنگ جامعه، بحث سلامت برگزاری این آزمون نیز به صورت جدی مطرح شده است.

معرفی کانال دغدغه ایران (daghdagheh_iran)

معرفی کانال دغدغه ایران - دکتر محمد فاضلی

استاد دانشگاه شهید بهشتی، جامعه‌شناس و مدیر کانال و پادکست دغدغه ایران

 

حق داریم ایده‌‌های‌مان را درباره کشوری که از آن ماست بیان کنیم، به پایداری بقا و ارتقای آن بیندیشیم، و زندگی بهتری مطالبه کنیم.

مکلفیم به فکر ایران باشیم و آن‌را آباد و آزاد بخواهیم.

باید به قضاوت تاریخ درباره خود بیندیشیم، و کاری کنیم درخور سرزمین و مردمان تمدنی تاریخی، پیش از آن‌که ضعف عقلانیت ما را عبرت تاریخ سازد.

برای کسانی که دغدغه ایران را دارند، با ایشان همراه شویم:

daghdagheh_iran@

dirancast@

محتوای این وبلاگ از طریق این کانال تلگرام هم در دسترس است.

https://telegram.me/fazeli_mohamma

 

آخرین دیدار، دکتر رضا مقدسی

 

آخرین دیدار

به یاد مادر بزرگم زهرا که در شب یلدا آسمانی شد و به ابدیت پیوست. روحش شاد

روزنامه اترک، چهارم دیماه 1400

مادر بزرگم زهرا، مادر قریب به ۷۰ زن و مرد میانسال، جوان و خردسال بود. او همه را به مهربانی و محبت می نواخت. دلش دریا بود. چشمانش چشمه ی نور، و وجودش آرامش و کلام حق بود. از اولین بوسه های او بر صورتم خاطره ای ندارم. ولی آخرین بار را خوب به یاد دارم.

مافیای کنکور، مصاحبه با محمد بطحائی، وزیر سابق آموزش و پرورش

مافیای کنکور

مصاحبه با محمد بطحائی، وزیر سابق آموزش و پرورش

 

تهران- ایرنا- محمد بطحایی در گفت وگو با روزنامه ایران اظهار داشت: هم اکنون یک سفره‌ای به‌ نام کنکور باز است که از این سفره ١٥ هزار میلیارد تومانی افراد بهره می‌برند. کسانی که دور این سفره نشسته‌اند نمی‌گذارند شما این سفره را جمع کنید.

روزنامه ایران یکشنبه ۱۶ آذر در گفت وگو با محمد بطحایی وزیر سابق آموزش و پرورش نوشت: سال ۸۶ بود که طرح «نحوه پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی» در مجلس تصویب شد؛ قرار بود براساس این قانون نقش کنکور در پذیرش دانشجو کم و در نهایت تا سال ۹۰کنکورکلاً حذف شود. سال ۹۹ آمد و ١٣ سال هم از تصویب این قانون گذشت، نه تنها کنکور حذف نشد بلکه در این سال‌ها برخی از مسئولان ارشد کشور از مافیای کنکور و عوامل دخیل در آن گفتند که با قدرتی که دارند اجازه حذف کنکور را نمی‌دهد. موضوعی که محمد بطحایی وزیر سابق آموزش و پرورش به آن اشاره کرده است.

او می‌گوید: «مافیای کنکور اجازه نمی‌دهد که حذف کنکور به نتیجه برسد. آنها زور و قدرت دارند. همین کنکور موجب شده تا دانش‌آموزان دچار مشکلات روحی شوند. البته بخشی از این اخبار در خبرهای رسمی می‌آید و بسیاری از خبرها در بولتن‌های محرمانه می‌آید که مثلاً فلان جوان به خاطر مشکلات روحی و روانی کنکور خودکشی کرد.حالا اینها کسانی هستند که خودکشی می‌کنند و ما در بولتن‌ها می‌بینیم.شما یقین داشته باشید که  صدها برابر این افراد درگیر مشکلات روحی و از درون متلاشی می‌شوند.» با وی درباره مافیای کنکور و آموزش مجازی گفت‌وگویی کرده‌ایم که می‌خوانید.

دانلود ترجمه فارسی کتاب حقایق مغز (BRAIN FACTS)

دریافت کتاب حقایق مغز
توضیحات: ;کتاب  BRAIN FACTS
از منابع مسابقه دانش مغز است. 

عوارض اجتماعی و همه گیری بیماری صرع دکتر رضا مقدسی

عوارض اجتماعی و همه گیری بیماری صرع

دکتر رضا مقدسی

هفته نامه ارمغان، خراسان شمالی، شماره 559، 20 آذرماه 1400

صرع یک ​​بیماری مزمن غیرواگیر عصبی است که حدود 70 میلیون نفر در سراسر جهان به آن مبتلا هستند. مشخصه آن تشنج های مکرر است، که دوره­ های کوتاهی از حرکات غیرارادی در بخشی از بدن (جزئی) یا کل بدن را (به صورت عمومی) درگیر می ­کند و گاهی اوقات با از دست دادن هوشیاری همراه است. تقریباً 80٪ افراد مبتلا به صرع در کشورهایی با درآمد کم و متوسط زندگی می­ کنند. تخمین زده می ­شود که در صورت تشخیص و درمان صحیح، تا 70 درصد از افراد مبتلا به صرع می ­توانند بدون تشنج زندگی کنند. خطر مرگ زودرس در افراد مبتلا به صرع تا سه برابر بیشتر از افراد عادی است. سه چهارم افراد مبتلا به صرع که در کشورهای کم درآمد زندگی می کنند، درمان مورد نیاز را دریافت نمی ­کنند. در بسیاری از نقاط جهان، مبتلایان به صرع و خانواده­ هایشان از انگ و تبعیض رنج می ­برند. لذا، با توجه به افزایش آمار صرع در ایران و جهان و مشکلات فرهنگی و اجتماعی افراد مبتلا به صرع، لزوم اطلاع ­رسانی و فرهنگ ­سازی درباره واقعیت این بیماری احساس می ­شود.

شبیه سازی (cloning ) دکتر رضا مقدسی

شبیه سازی (cloning ) دکتر رضا مقدسی

روزنامه اترک، شماره 874، 22 آبان ماه 1400

 

     در سال ۱۹۹۳ استیون اسپیلبرگ فیلمی بر اساس رمان پارک ژوراسیک ساخت. داستان در رابطه با یک جزیره است که دانشمندی از خون یک پشه، که دنای (DNA) دایناسور در آن است، الهام گرفته و تعدادی دایناسور را در این جزیره متولد کرده است سپس با یک مجموعه تصمیم به راه اندازی پارکی برای دیدن مردم از دایناسورها می کنند. بعد از ورود دانشمندان رشته های مختلف، کنترل از دست کامپیوترها خارج شده و دایناسورها آدم ها را می خورند. داستان این فیلم براساس فناوری شبیه سازی شکل گرفته است.  شبیه سازی(cloning) یکی از پیشرفته­ ترین دست­ یافته ­های بشر در زمینه علم پزشکی و مهندسی ژنتیک است، که هر مرحله از پیشرفت آن جنجال ­های بسیار زیادی را به همراه داشته است. این مقاله به تشریح این فناوری حساس می پردازد.

مصاحبه با رادیو کرمانجی بجنورد

دریافت فایل مصاحبه با رادیو کرمانجی بجنورد
حجم: 6.47 مگابایت
توضیحات: مصاحبه با رادیو
 

انتخاب یک معلم: معیشت خود یا سعادت ملت

انتخاب یک معلم: معیشت خود یا سعادت ملت

دکتر رضا مقدسی

 روزنامه اترک؛ 16 آذرماه 1400 ؛ شماره 870

برای خیلی از انسان­ ها، نیازهای زیستی و فیزیولوژیک بسیار مهم هستند. به طوری که بدون تامین خوراک، پوشاک و مسکن به عنوان اصلی ترین نیازهای زیستی، امکان پرداختن به مسائل مهم تر را ندارند. البته، برخی از انسان های بزرگ مانند دانشمندان و عرفا توجه چندانی به نیازهای زیستی ندارند و به حداقل راضی اند. معلمان به عنوان انسان از این قاعده مستثنی نیستند. ولی به نظر می رسد در شرایط گذشته و حالِ جامعه ما، بسیاری از معلمان با از خودگذشتکی و ایثار اغلب به فکر سعادت ملت بوده اند و کمترین توجهی به نیازهای زیستی خود داشته اند. در این نوشتار سعی خواهم کرد، به تشریح این موضوع و مظلومیت این قشر پرتلاش و محجوب بپردازم.

کتاب بیماری صرع و کیندلینگ الکتریکی

 

کتاب بیماری صرع و کیندلینگ الکتریکی

انتشارات درج سخن

بجنورد

آذرماه 1400

بیماری صرع و روشهای درمان

بیماری صرع و روش های درمان

دکتر رضا مقدسی

روزنامه اترک، سه شنبه 9 آذرماه 1400

 

مقدمه

بیماران مصروع در طول تاریخ بشریت از برچسب ­های مختلف فردی و اجتماعی در امان نبوده ­اند. بستر فکری جوامع بشری و تغییرات ساختاری مغز، مشکلات مختلف رفتاری و شناختی را به این بیماران تحمیل کرده است. استفاده اجباری و وسیع بیماران مصروع از داروهای مختلف، عوارض دیگری را به همراه داشته است. از طرف دیگر، با توجه به فعالیت مناطق مختلف مغز پیچیدگی این بیماری دو چندان شده است. بنابراین، مطالعه این بیماری هنوز از اولویت­ های پژوهشی می­باشد. بیماری صرع، سومین اختلال نورولوژیک است که بیش از70  میلیون نفر از مردم جهان (در حدود یک درصد از کل جمعیت جهان) به آن مبتلا هستند. با وجود تلاش­ های فوق­العاده در جهت تولید و گسترش داروهای جدید ضدصرع، هنوز درمان­های داروئی رایج درباره بیش از 40-30 درصد بیماران مصروع ناکار آمد است و این آمار همچنان ثابت باقی مانده است. در این مقاله، سعی می کنم، به معرفی مختصر بیماری صرع و  روش­ های درمان آن بپردازم.

دنیای مجازی و آموزش دکتر رضا مقدسی

روزنامه اترک، شماره 855 تاریخ 25 آبانماه 1400

بچه که بودم، عاشق رادیوی موجی پدرم بودم. در آن زمان، رادیو تنها وسیله ای بود که در دنیای ساده و آرام روستا مرا به دنیاهای ناشناخته می برد: اخبار علمی، سیاسی، ورزشی و .... همه را از رادیو می شنیدم. چه بسا شب ها که تا صبح رادیوی بیچاره بالای سرم روشن می ماند و صبح با صدای نحیف رادیو، که توانی در باطری هایش نداشت، بیدار می شدم.

بعدها در شهر با وسیله ­ای دیگر به نام ویدیو (VIDEO) آشنا شدم، که اصلا وسیله ­ای برای آموزش سمعی و بصری است. البته با کمک تلویزیون. ولی مردم ما  آن را دستگاه می نامیدند و  به اشتباه آن را وسیله ای فقط برای تماشای فیلم و سرگرمی می دانستند. گاهی هم از نوع غیر مجازش. و البته قاچاق بود و کرایه ­ای. جریمه هم داشت. دوستی نقل می کرد. که در دهه ی حکومت دستگاه، ویدئوی داشتند و شب های جمعه با خانواده و فامیل فیلم نگاه می کردند. ولی در سایر ایام هفته آن را در باغچه منزل و زیر خاک مخفی می نمودند!! شاید باورش سخت باشد. قدر عافیت کسی داند، که به مصیبتی گرفتار آید.

https://www.atrakdaily.ir/fa/Main/Page/14399/1/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87-%D8%A7%D9%88%D9%84

اولین روز معلمی من: دکتر رضا مقدسی

روزنامه اترک ، 19 آبان 1400

چندی قبل به دیدن اولین مدرسه­ ای رفتم که دوران معلمی­ ام را از آنجا شروع کرده بودم؛ دبیرستان شهید محمودی روستای سلطان­ میدانِ سرولایت از توابع نیشابور. صبح زود راه افتادیم. در طول مسیر، با وجود هوای بسیار عالی و بارانی، استرس عجیبی داشتم. البته همراه با خوشحالی وصف ناپذیر، از دیدار دوباره آن مکان مقدس و دوست­ داشتنی. خاطرات اولین روز حضورم را در مدرسه بارها در ذهنم مرور ­کردم و چندین بار برای همسر و فرزندانم تعریف کردم. دست خودم نبود. عمری را با مدرسه و شاگردانم سر کرده بودم و به ایشان خو گرفته بودم. به قول استاد عزیزم دکتر احمد مجد:

"دل در ره عشق تو چه لرزش­ها داشت    جان در ره تو هر آنچه می­داشت، گذاشت"

 

من معلم خوبی نبودم

من معلم خوبی نبودم

دکتر رضا مقدسی

دبیر زیست شناسی

روزنامه اترک ، 5 آبان 1400

در این مقال به پارادکس حاکم بر مدارس ایران پرداخته ام. تضاد بین وظیفه واقعی معلم در امر تعلیم و تربیت و انتظارات کنونی اکثریت جامعه از معلمین؛ یعنی ربات تعلیم دهنده مهارت تست زنی. امیدوارم، با اصلاح نظام تعلیم و تربیت و توجه به نیازهای زیستی و تربیتی کودکان و نوجوانان در چهارچوب برنامه درس ملی، به اصلاح بنیادین آموزش و پرورش دست پیدا کنیم.

کودک که بودم، همواره آرزو داشتم معادن و منابع کشورم غنی تر از همه کشورها باشند. بلندترین کوهها، وسیع ترین دشت ها و پر آب ترین رودخانه ها را داشته باشیم. در دنیای کودکی من، منابع غنی طبیعی، یعنی پیشرفت و سعادت ملت؛ یعنی رفاه و آبادانی؛ یعنی سطح بهداشت خوب و ... شاید یعنی بهشت.

جامعه بر مدار کرونا دکتر رضا مقدسی

دریافت فایل، روزنامه اترک سوم آبان 1400

www.atrakdaily.ir/fa/main/detail/20663/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A8%D8%B1-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7

 

سال تحصیلی در حالی به پایان خود نزدیک می شود، که به خاطر بحران کووید 19 و بیماری کرونا تشکیل کلاس درس و حضور مستمر در مدرسه و دانشگاه میسر نبوده است. بی شک، در این شرایط سخت، آموزش واقعی، به ویژه آموزش­های کارگاهی و آزمایشگاهی، بسیار مشکل است و اثرگذاری آن نیز پائین است. شاید، در این شرایط راه دیگری پیش روی معلمان، اساتید و فرایند آموزش نبوده است و ما چاره­ای جز استفاده از امکانات و روش­های جایگزین در  فضای مجازی نداشته­ایم. اغلب فعالیت­های اقتصادی، اجتماعی، ورزشی و فرهنگی نیز از بحران کووید 19 بی نصیب نبوده­اند. شرایط به گونه­ای است که زندگی کاملا جدیدی را تجربه می کنیم. حال، به نظر می­رسد کووید 19 درس­های بسیار گرانبهایی به بشریت آموخته باشد. امید است، به خوبی فرا گرفته باشیم و در آینده­ی زندگانی به کار ببریم.

در این مجال، قصد ندارم به بررسی جامعه شناختی، شاخص­های اجتماعی جامعه ایران در شرایط بحرانی کرونایی بپردازم. امیدوارم، جامعه شناسان بر من خرده نگیرند.

در زیر به بررسی برخی از درس­های تاریخی از شرایط کرونایی خواهم پرداخت.

بازتاب 100

مجله رشد آموزش زیست شناسی؛ شماره 100؛ پائیز 1394

https://www.roshdmag.ir/fa/magazine2/29

 

زیست‌شناسی راهی همگانی و بی‌انتها برای شناخت خدا (گفت‌وگو با رضا مقدسی)

زیست‌شناسی راهی همگانی و بی‌انتها برای شناخت خدا (گفت‌وگو با رضا مقدسی)

مجله رشد آموزش زیست شناسی: شماره 100 پائیز 1394

https://www.roshdmag.ir/fa/article/14499

تزیینات آوندهای چوبی تره

مجله رشد آموزش زیست شناسی: شماره 90؛ بهار 1392

https://www.roshdmag.ir/fa/magazine2/29

اثرهای آندروژن‌ها بر مغز و رفتار انسان

مجله رشد آموزش زیست شناسی: شماره 91؛ تابستان 1392

https://www.roshdmag.ir/fa/magazine2/29

کتاب‌های کمک‌درسی و آموزش مفهوم زیست‌شناسی

مجله رشد آموزش زیست شناسی: شماره 92؛ پائیز 1392

https://www.roshdmag.ir/fa/magazine2/29