علیرضا زمانی، جوانی اندیشمند و دانشمند

علیرضا زمانی (زاده ۲۱ دی ۱۳۷۲ تهران) جانورشناس ایرانی و پژوهشگر در زمینهٔ رده‌بندی عنکبوت‌ها است.

از دوران کودکی علاقه‌مند به طبیعت و موجودات زنده بوده، ولی از آن میان عنکبوت‌ها همواره برایش جذابیت بیشتری داشتند.^[۷][۸] به خاطر این علاقه، از دوران کودکی اقدام به جمع‌آوری نمونه‌های مختلف و نگهداری از آن‌ها می‌کرد؛ تا این که در دوره دبیرستان به‌طور اتفاقی گونه‌ای از عنکبوت‌ها را پیدا نمود که از نظر پزشکی دارای گزشی خطرناک بوده و گزارشی از حضور آن در ایران وجود نداشت. پیدا کردن این‌گونه به‌خصوص و تشویق‌های دبیر زیست‌شناسی‌اش باعث شد که برای مطالعه جدی پراکنش و طبقه‌بندی عنکبوت‌های ایران، وارد رشته زیست‌شناسی جانوری در دانشگاه تهران شود.^[۹]او در اضافه شدن بیش از ۲۵۰ آرایه (خانواده، جنس و گونه) به سیاههٔ عنکبوت‌های ایران همکاری داشته (از جمله ۲ گونهٔ واجد اهمیت پزشکی عنکبوت منزوی مدیترانه‌ای و عنکبوت بیوهٔ مدور)^{[۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷]} و تعدادی گونهٔ ناشناخته برای علم را توصیف کرده‌است،^{[۱۳][۱۸][۱۹][۲۰][۲۱][۲۲]} که از میان آن‌ها دو گونه به نام بازیگران نقش مرد عنکبوتی، توبی مگوایر و اندرو گارفیلد، و گونه دیگری به نام آراگوگ، عنکبوت افسانه‌ای سری کتاب‌های هری پاترنامگذاری شده بودند.^{[۲۳][۲۴][۲۵][۲۶]} همچنین، زمانی در قسمت ۳۰ از فصل سوم برنامهٔ خندوانه از نامگذاری یک گونهٔ جدید از عنکبوت‌ها به افتخار رامبد جوان به نام عنکبوت میرشکار رامبد جوان توسط وی و همکارانش خبر داد.^[۲۷] پیش از این در سال ۲۰۱۴، یک گونه عنکبوت بومی انحصاری ایران، توسط عنکبوت شناسان روس، یوری ماروسیک و میخائیل اوملکو به افتخار وی به نام عنکبوت قیف تنک زمانی، با نام علمی Tegenaria zamanii نام گذاری شده بود.^[۲۸] زمانی، علاوه بر تألیف دو کتاب و چندین مقاله با داوری همتا،^{[۱۵][۲۹][۳۰][۳۱]} مسئول هماهنگ کنندهٔبانک اطلاعاتی ایران در پروژهٔ کاتالوگ عنکبوت‌های جهان واقع در موزهٔ تاریخ طبیعی برن (سوئیس) بوده^[۳۲] و در مدیریت بانک اطلاعاتی عنکبوت‌های ایران نیز همکاری دارد^[۳۳]؛ همچنین، زمانی برای مدت کوتاهی در موزهٔ ملی جانورشناسی واقع در مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور به انتظام نمونه‌های عنکبوتیان پرداخته‌است.^[۳۴] علاوه بر عضویت در انجمن‌های بین‌المللی متعدد، زمانی عضو هیئت مدیرهٔ گروه جانورشناسان فلات پارس، انستیتو مجازی تاکسونومی عنکبوت‌ها و بورد علمی دو ژورنال بین‌المللی نیز می‌باشد.^{[۳۵][۳۶][۳۷][۳۸]} از تألیفات ایشان می‌توان به کتاب راهنمای میدانی عنکبوت‌ها و عقرب‌های ایران اشاره نمود، که نخستین کتاب راهنمای میدانی عنکبوتیان در خاورمیانه است.^[۳۹]